Psychoterapeutka

Terapeuten, Helene Flood, 2020

Coraz częściej trafiają (w każdym tego słowa znaczeniu) do mnie książki nie-amerykańskich pisarzy. I po raz kolejny nie zawiodłam się na Norwegii. Chciałabym przybliżyć nieco autorkę, ale nie mogę. To moja pierwsza randka z Helene Flood, a w Internecie informacje na jej temat są bardzo skąpe, zawężające się do kilku suchych faktów. Udało mi się ustalić, że napisała dotąd trzy książki (ta jest czwarta), z których jedna jest powieścią młodzieżową, druga pracą naukową, i dopiero trzecia – kryminałem psychologicznym. Ta trzecia, zresztą – „Terapeuci” zbiera ochy i achy, i w ogóle zamierzają ją sfilmować. Jeśli jest podobna w stylu do „Psychoterapeutki” to nawet się tym ochom i achom nie dziwię. Zdziwiły mnie natomiast negatywne opinie na pewnej popularnej stronie. Nie zaskoczę chyba nikogo faktem, że sama autorka jest z wykształcenia psychologiem (pardon – psycholożką). Dodam tylko od siebie, że jej specjalizacją są takie zagadnienia jak wstyd, poczucie winy, destrukcyjne emocje w związkach, dziedzictwo rodzinne i takie tam.

Ale do brzegu.

Sara i jej mąż Sigurd mieszkają w dużym domu w Nortberg, peryferyjnej dzielnicy Oslo. Dom, który Sigurd odziedziczył po wuju wymaga gruntownego remontu, i niby coś tam „drgnęło w kalesonach” jak mawiała moja mama :D, czyli tu kawałek podłogi położyli, tam pomalowali ścianę… Jednak to wszystko prowizorka, co doprowadza bohaterkę do irytacji. Jej mąż architekt jest pochłonięty pracą (i kilkoma innymi rzeczami) i nie ma już na nic ani czasu ani energii. Spełnia się remontowo w domach innych ludzi, a swój własny olewa. Sara dosyć obrazowo przedstawia sytuację; materiały kupione, kafelki w paczkach stoją pod drzwiami, w pokojach tapety pozdzierane do połowy w nagłym porywie optymizmu, bo wiadomo – jeśli już się zacznie to nie ma odwrotu. A ona ciągle ma goły beton w łazience, gdzie bierze zimny prysznic z niewymienionej rury, przy braku jakiegokolwiek oświetlenia. W tym momencie przerwałam czytanie, zamknęłam oczy i wykrzyknęłam: „Saro! Przyjaciółko! Bratnia duszo! Towarzyszko niedoli! Jak je cię k*rwa dobrze rozumiem!!!” Aby jeszcze pełniej wczuć się w lekturę, udałam się do kuchni pospacerować boso po betonie.

Jedynym skończonym pomieszczeniem w domu Sary jest jej gabinet nad garażem. Tutaj Sigurd się postarał, trzeba mu przyznać, a to dlatego, że Sara musi przecież pracować żeby zarabiać na remont, którego nie ma. Także, no.

Sara pracuje z trudną młodzieżą, lubi swoją pracę, ale nie stara się pozyskać wielu pacjentów. Nie wiadomo z czego to wynika; jest niepewna swoich umiejętności? Nie chce się przepracowywać? Idzie w jakoś, nie ilość?

Jej matka umarła, gdy Sara była mała, więc nie ma zbyt wielu związanych z nią wspomnień z dzieciństwa. Ma za to oddaną siostrę – przebojową matkę chłopców oraz ojca, słynącego z bardzo kontrowersyjnych publikacji.

Poukładany świat Sary załamuje się, gdy musi zgłosić zaginięcie męża. Ostatni raz widzi go, gdy ten wyrusza na weekend w góry, do domu przyjaciela. Ostatnia wiadomość na sekretarce: dotarł, rozpalają w kominku. Tylko, że kilka godzin później ten przyjaciel pyta Sarę kiedy przyjedzie Sigurd… Od tej pory wszystko nabiera tempa, a policja zaczyna podejrzewać wszystkich, zwłaszcza żonę.

Jak wspomniałam, książka ma wiele negatywnych opinii od czytelników, ale ja przeczytałam ją w jeden wieczór, bo nie mogłam się oderwać. Krytykujący zarzucają jej, między innymi zbyt dużo przemyśleń, spowolnienie akcji. Osobiście uważam, że co do pierwszego zarzutu – psycholog już tak ma. Opisuje świat, ludzi i samego siebie, analizuje, docieka. Co do drugiego – zwolnienia biegu akcji idealnie wpisują się w norweski klimat. Chociaż szczerze mówiąc żadnego spowolnienia nie odczułam. Jedyne do czego mogłabym się przyczepić, to kilka rozpoczętych wątków, które nie doczekały się rozwinięcia, w tym niedosyt odnośnie sylwetek pacjentów. Ale tutaj starczyłoby materiału na kolejne powieści, także rozumiem. Książkę bardzo polecam.